Operacja zaćmy
Operacja zaćmy polegająca na wszczepieniu sztucznej soczewki wewnątrzgałkowej (IOL – intraocular lens) jest obecnie jedynym zabiegiem, jaki można zaoferować Pacjentom cierpiącym na to schorzenie. Dzięki zastąpieniu zmętniałej soczewki własnej sztuczną odzyskują oni ostrość widzenia. Dodatkowo – dzięki precyzyjnemu obliczaniu mocy wszczepu – koryguje się również współwystępujące wady refrakcji, takie jak krótkowzroczność, dalekowzroczność czy astygmatyzm. Dokładny dobór parametrów soczewek (ich wartości sferycznej) umożliwia wykorzystanie najnowocześniejszych bezdotykowych urządzeń pomiarowych, dzięki którym można z ogromną precyzją określić parametry gałki ocznej. System koherentnej interferometrii optycznej – czyli aktualnie najwyższy standard procedur okulistycznych w tym zakresie – to, inaczej mówiąc, zaawansowany pomiar z wykorzystaniem wiązki światła, nazywany również optyczną tomografią koherentną (OCT – optical coherence tomography). Nie wymaga on szczególnych przygotowań ze strony Pacjenta i jest całkowicie bezbolesny oraz nieinwazyjny.
ZAĆMA OBJAWY CHOROBY
Zaćma jest schorzeniem rozwijającym się powoli, ale stopniowo – co zazwyczaj powoduje, że jej pierwsze stadium pozostaje niezauważone. Polega na zmętnieniu soczewki własnej, a wśród najczęstszych wczesnych objawów tej choroby można wymienić takie problemy jak:
- pogarszanie ostrości wzroku,
- widzenie zniekształcone i podwójne,
- zamglony obraz,
- nadwrażliwość na jasne światło,
- problem z oceną odległości,
- szybkie męczenie się oczu,
- postępująca krótkowzroczność,
- zwiększająca się różnowzroczność.
Aby odpowiednio wcześnie wykryć zaćmę, należy cyklicznie poddawać się badaniom wzroku. Dzięki temu możliwa jest szybka diagnoza i uzyskanie skierowania na operację wszczepienia soczewek. Nieleczona zaćma może prowadzić do całkowitej ślepoty – w skali świata jest najczęstszą przyczyną utraty wzroku u osób w podeszłym wieku.
BADANIA KWALIFIKACYJNE
Po zdiagnozowaniu choroby lekarz poddaje oczy Pacjenta podstawowym badaniom, takim jak pomiar ciśnienia, badanie ostrości wzroku czy pachymetria. Dodatkowo podczas wizyty wykonywana jest biometria – czyli określenie mocy sztucznej soczewki, z wzięciem pod uwagę takich parametrów jak głębokość komory oka oraz długość gałki ocznej.
OPERACJA ZAĆMY – DOBÓR SOCZEWEK
Pacjentom leczonym operacyjnie wszczepiane są sztuczne soczewki, które umożliwiają również korekcję wad wzroku. Można wśród nich wymienić:
- soczewki monofokalne (inaczej mówiąc, jednoogniskowe) – dostosowane do ostrego widzenia do dali lub do bliży – ich zaletą jest niski odsetek rozbłysków, olśnień czy efektów halo,
- multifokalne (wieloogniskowe) – umożliwiające uzyskanie ostrości wzroku zarówno do tzw. bliży, dali, jak i odległości pośrednich,
- toryczne (jedno lub wieloogniskowe) – likwidujące astygmatyzm.
Wybór uzależniony jest od preferencji oraz wzroku Pacjenta i różni się cenowo – najtańszą opcją są soczewki monofokalne.
ZALECENIA PRZEDZABIEGOWE
Aby zabieg mógł się odbyć, należy stosować się do zaleceń przedzabiegowych. W dniu operacji nie wolno pić alkoholu ani napojów z kofeiną, można zjeść natomiast lekki posiłek, ale do godziny wyznaczonej przez lekarza. Nie wolno stosować makijażu ani używać kremu do twarzy. Nie należy również zakładać biżuterii. Istotne jest zaplanowanie powrotu do domu z osobą towarzyszącą.
OPERACJA ZAĆMY – PRZEBIEG
Metodą stosowaną podczas pierwszego etapu zabiegu operacyjnego jest fakoemulsyfikacja. Polega ona na rozbijaniu zmętniałych mas soczewkowych przy specjalnej końcówki urządzenia emitującego ultradźwięki – fakoemulsyfikatora. Posiada on również tak zwany tor aspiracyjny, umożliwiający jednoczasowe zasysanie pozostałości soczewki. Po zakończeniu tego procesu w oku pozostaje tylko torebka soczewkowa, która następnie wypełniana jest materiałem wiskoelastycznym o odpowiedniej lepkości i elastyczności.
Fakoemulsyfikacja zapewnia:
- szybkie gojenie rany dzięki zastosowaniu bardzo małego cięcia,
- wczesną stabilizację wzroku,
- krótki okres rekonwalescencji.
Kolejnym etapem jest implantacja soczewki wewnątrzgałkowej do wspomnianej torebki soczewki własnej oraz usunięcie materiału wiskoelastycznego i uszczelnienie tzw. portów operacyjnych. Co istotne aktualne metody operacyjne nie wymagają szycia – wystarczy uszczelnienie ich płynem, które kończy zabieg. Procedurę przeprowadza się najczęściej w znieczuleniu miejscowym, ponieważ wymaga ona współpracy operowanego z lekarzem.
Po zabiegu Pacjent pozostaje przez około godzinę na sali pozabiegowej, gdzie jest monitorowany pod kątem tego, jak się czuje oraz wystąpienia potencjalnych problemów. Jeśli nie istnieją przeciwwskazania, po tym czasie otrzymuje kartę informacyjną, z dalszymi zaleceniami oraz receptą na stosowne leki i może opuścić daną placówkę.
ZALECENIA POZABIEGOWE
Przestrzeganie zaleceń pozabiegowych jest bezwzględnym wymogiem, dzięki któremu możliwe jest cieszenie się pozytywnym rezultatem operacji. Ważne jest przede wszystkim, aby chronić oczy przed kontaktem z wodą oraz kosmetykami czy detergentami. Dodatkowo przez określony czas należy zrezygnować z wysiłku fizycznego oraz chronić oczy przed słońcem.
CZAS TRWANIA ZABIEGU
Operacja zaćmy zazwyczaj mieści się w przedziale czasowym 15–30 minut.